maandag 9 augustus 2010

Agaathanger

In boeken over edelsmeden kun je alles over allerlei technieken leren. Ik vond dat het tijd geworden was om eens een paar, voor mij nieuwe bewerkingen in de praktijk uit te proberen: een zetting maken om in “in vrije vorm” geslepen stukje agaat.
Grootste afmetingen: 4,3 x 2,8 cm, 3 mm dik. De steen heb ik jaren geleden geslepen op een slijpcursus.



De steen is eigenlijk niet geschikt om in een randje metaal gezet te worden, omdat de zijkanten haaks op de voor- en achterkant staan. Er is dus geen “houvast” voor het metaal. Plakken in een kas is niet mijn bedoeling, er moet dus een bezel aan de twee kanten van de steen geslepen worden. Met de boormachine heb ik een schuin randje aan de voor- en achterkant van de steen geslepen. Twee potloodlijntjes op de zijkant van de steen kunnen daarbij een goede hulp zijn.



De omtrek van de steen heb ik m.b.v. strookjes papier bepaald. Aangezien dit een beetje een oefenproject was heb ik alpaca van 0,5 mm dikte gebruikt. Na uitgloeien en vormen om de steen bleek het stripje een beetje te kort te zijn, maar na solderen kan de zetting m.b.v. hamer en een tribulet iets opgerekt worden en past deze precies. De randen van het metaal worden flink dunner gevijld om het ombuigen zo gemakkelijk mogelijk te maken.



Volgende stap is het solderen van een klein ringetje op de stook metaal voor een bevestiging aan koordje of ketting. Het was even zoeken naar de juiste opstelling: rechtop tussen 2 stenen, het ringetje op zijn plaats gehouden door een soldeerpincet die was vastgeklemd in een standaard. Door de kleine ring komt nog een wat grotere om het koordje door te doen. Hiermee is het soldeerwerk klaar: dus blussen, afbijten, schuren en pre-polijsten.


Om de steen in de zetting vast te zetten met een zetpons en ciseleerhamer is het noodzakelijk dat beide delen van de hanger onbeweeglijk en op de juiste manier ten opzichte van elkaar vastgezet kunnen worden. De oplossing hiervoor is een stukje bezemsteel, een dekseltje van een jampot en kitwas of dopwax. Het dekseltje wordt op het stokje gelijmd en geschroefd en laag voor laag gevuld en gevormd met, door de soldeerbrander voorzichtig verwarmde kit. Brand hierbij je vingers niet!. De steen en hanger kunnen in de zachte was gedrukt worden. Na afkoelen het metaal om de steen werken. Als de ene kant klaar is de kit weer voorzichtig verwarmen, de steen omdraaien en de andere kant bewerken.



Het ombuigen van het metaal om de steen zal niet altijd even goed gaan. Bij mij tenminste niet. Op plekken waar het metaal de ronde vorm van de steen moet volgen kunnen kleine oneffenheden ontstaan. Deze plekjes voorzichtig vijlen en schuren. Daarna nog een keer polijsten tot hoogglans en schoonmaken, eventueel oppoetsen met zilverpoets.
Klaar!

Bekijk alle foto's in het webalbum Agaathanger

Voor de technieken gebruik ik de volgende boeken (2e-hands of ramsj):
-Zelf sieraden maken, Bregenzer, 1980, Thieme, Zutphen
-Sieraden maken, basis technieken, McGrath, 1995, ZuidBoek Producties, Lisse
-Handboek Sieraden Maken, Olver, 2003, Tirion, Baarn
-Sieraden technieken, McGrath, 2007, Librero, Kerkdriel
-Nieuwe sieraden technieken, McGrath, 2008, Librero, Kerkdriel

Voor Kitwas of dopwax:
- MTN, Giethoorn
- de Bodemschat, Hengelo

dinsdag 29 juni 2010

Lapidarie en zo...... Ofwel: slijpen en smeden

In de tweede helft van de jaren-80 van de vorige eeuw heb ik een cursus “cabochonslijpen” gevolgd bij stichting GEA-kring Rijnland. Ik heb daar het zagen, slijpen, zoeten of fijnslijpen en polijsten van verschillende sierstenen en mineralen geleerd. Dit proces heet “lapidarie”. Het is een fascinerende bezigheid en het duurde niet lang of ik had zelf een 2e-hands zaag-slijpmachine gekocht, zodat alle bewerkingen ook thuis gedaan konden worden. Op beurzen kun je plakjes gesteente en fournituren kopen om de stenen na het slijpen te “zetten”. Mooier is om zelf een ring of broche te maken. Je kunt dan een sieraad naar eigen idee maken met metalen naar eigen keus. En dat..... is bij mij pas veel later gekomen dankzij een paar enthousiaste collega's.

Onderstaande foto's laten een paar bewerkingen uit het slijpproces van een amethist cabochon zien. De steen is geslepen voor een hanger.

(klik op de foto voor een grotere weergave)

In 2008 heb ik met een paar collega's een cursus edelsmeden gevolgd bij 2 fantastische vakmensen in Culemborg. Deze cursus was zo inspirerend dat ik een kleine werkruimte op zolder ben gaan inrichten om ook thuis te kunnen edelsmeden. Het was een beetje improviseren met gereedschap: ook met een soldeerbrander op gas voor de waterleiding kun je prima zilver solderen. Wel in de schuur graag! Voor frequent gebruik is dit ding een beetje te groot en te zwaar, dan is een keukenbrander voor Crème brûlée veel beter. Inmiddels bezit ik voldoende gereedschappen om mee te kunnen werken.




Slijpen en smeden in Oegstgeest, solderen in de schuur

Na mijn verhuizing naar Roden heb ik opnieuw een plek ingericht om te kunnen edelsmeden. De schuur bleek een goede plek: een compacte plek met uitzicht op de tuin, warm genoeg, alles binnen handbereik en toch groot genoeg om alle bewerkingen te kunnen uitvoeren.



Edelsmeden in Roden

Een plek om te kunnen slijpen moet ik nog regelen. Alle toebehoren en materialen zijn nog ingepakt. Ik verwacht in het najaar daarmee weer aan de slag te kunnen gaan.

Lapidarie en edelsmeden: een schitterende combinatie!!

Links:

Edelsmid:



vrijdag 18 juni 2010

Varisciethanger

Al heel lang geleden heb ik op een mineralenbeurs een stukje Varisciet gekocht. Kleur en tekening spraken mij wel aan. Mijn bedoeling was om het stukje “en cabochon” te slijpen en in een ring te zetten. Zo is het ook gegaan. Maar er bleef nog een klein plakje, iets groter dan 3 x 4 cm mineraal over en daar heb ik een hanger van gemaakt.




(Klik op de foto's om een grotere versie te zien)

Varisciet is een kleurloze, blauwgroen tot groene siersteen en ontstaat uit gel-achtige vloeistoffen in vulkanische gesteenten. Chemisch gezien is het een waterhoudend aluminiumfosfaat. Het wordt gevonden in Utah, USA in een laag van meer dan 1 m. dik. Knollen worden gevonden in Australië, Bolivia, Oostenrijk en Duitsland.




Ik zag een hanger waarvan de vorm geschikt zou kunnen zijn voor het plakje. Ik heb de vorm wat aangepast en veranderd en ben het steentje gaan slijpen en polijsten. De lengte van het metaal, met de bredere stukken aan de boven en onderkant was niet gemakkelijk te bepalen. Met strookjes papier heb ik uiteindelijk het zaagsjabloon kunnen maken.

Helaas bleek de lengte van het uitgezaagde stripje toch nog te kort en moest ik opnieuw beginnen. De verlengde versie bleek wel goed te passen.

Na solderen van de kas paste de steen prima. Vervolgens een bodem gesoldeerd en uitgezaagd en de twee oogjes gesoldeerd. Het originele ontwerp had een buisje aan de bovenkant, maar ik vond kleine ringetjes toch wat mooier.

Bij het zetten stuitte ik op een volgend probleem: in de bocht aan de onderkant kon het metaal niet goed omgebogen worden over de steen. Het ontwerp was niet goed aangepast en de steen wat te dik. De oplossing was de metalen lip afzagen, vijlen, schuren en de steen plakken in de kas. Ten slotte polijsten.



De hanger heb ik aan Els cadeau gegeven.

..................................................................................

donderdag 27 mei 2010

"Stille Wille"

Op boerderij "Stille Wille" in Roden werd op 18 april een voorjaarsfair gehouden. Het was prachtig weer,
veel te zien, te horen, te eten en drinken, te koop. Een foto-impressie.

woensdag 12 mei 2010

Mieke's broche


Klik op de foto's voor een grotere afbeelding.

Ontwerp
In een boekje zag ik een kleine tekening die heel erg geschikt zou kunnen zijn als broche. Ik heb de vorm opnieuw getekend om een paar onderdelen aan te passen en geschikt te maken om in metaal uitgezaagd te kunnen worden. De broche is ongeveer 5,5 cm breed en 4 cm hoog en wordt van Alpaca gemaakt.
De vorm bestaat uit een achtergrond van gestileerde bladeren, een losse bloem met daarin plaats voor een cabochon als bloem-hartje. Het leek mij mooier om de cabochon in een kas te zetten en niet te lijmen. Een cabochon met een doorsnede van 6mm van turkoois gebruik ik voor het hartje. In plaats hiervan zou ook een half bolletje van een andere kleur metaal gebruikt kunnen worden. Zowel de bloem als het hartje worden op de bladeren gesoldeerd.


Bevestiging
Aan de achterkant van de bladeren komt de bevestiging: scharnier, naald en slot. Het scharnier, voor de bevestiging van de naald, is gemaakt van dezelfde dikte metaal als de broche. Het asje is een klein stukje draad van 1 mm dik en wordt vastgeklonken in het scharnierhuis. Een stukje draad, met aan de ene kant een scherpe punt gevijld, vormt de speld. De andere kant van de speld wordt rond gebogen en in het scharniertje geklemd. De naald wordt vastgehouden door het slotje: een smal strookje metaal, aan de ene kant in een rechte hoek gebogen om te kunnen solderen op de bladeren, aan de andere kant in een boog gebogen om de speld vast te houden.


Solderen
Ik heb eerst de bevestiging op achterkant gesoldeerd: zowel scharnierhuis als slotje met hard-soldeer. Daarna de bloem met middel-harde soldeer. Tenslotte de kas voor de cabochon met zacht-soldeer. De kas zelf was eerder met hard- en middel-soldeer in elkaar gezet.

Schuren en polijsten
Alle onderdelen zijn op dezelfde manier behandeld: waterproof schuurpapier korrelgrootte 220 tot en met 800. Dan de eerste polijst beurt met tripel vervolgens hoogglans met diamantwit. Deze broche is ook geschikt om gedeeltelijk niet te polijsten en dus (bijv. de bloem) mat te laten. Oorspronkelijk was dit mijn bedoeling, maar in de praktijk bleek dat heel moeilijk, dus heb ik dit idee los gelaten.

Opmerkingen
Ik ben best tevreden over deze broche: de vorm vind ik erg mooi, kleuren van het metaal en turkoois passen goed bij elkaar. Ik heb problemen met de bevestiging: het scharniertje met speld moet wat “degelijker”. Ik denk dat “de fut” snel uit de speld is. Dat geld ook voor het slotje. Eventuele problemen zullen hier ontstaan.

Mieke is heel blij met deze broche!

Klik op onderstaande foto om naar het Picasa-album "Mieke's Broche" te gaan. Bevat 32 foto's van verschillende bewerkingen.

Mieke's broche

Links:
Edelsmid en cursussen:
Rene Vlasblom
Mirjam Jakubowski 

Tips & truucs (Engels):
RioGrande Learning Center
Ganoksin Project

Vakantie en Edelsmeden:
Atelier en Route

dinsdag 11 mei 2010

Sterrebos 1

Sterrebos 1

In de omgeving van Roden kun je goed fietsen of wandelen. Vanuit ons huis is een dagelijkse uitlaat-wandeling met Fleur goed te doen in het bos van Nietap. Dit bos ligt ten noorden van Roden. M. gaat hier bijna iedere morgen vroeg wandelen. Als je verder naar het noorden gaat kom je in het Friese- Groningse landschap. Aan de andere kant van Roden ligt het landgoed Mensinge. Het Sterrebos is hier een onderdeel van. Je ziet veel oude beuken en eiken, geplant tussen 1840 en 1860. Als je door het bos gelopen bent kom je uit bij het Lieversche Diep. Een stuk ongekanaliseerde beek. Langs de oevers liggen de Hazematen, dit zijn laaggelegen, drassige stukken weiland. In het Lieversche Diep, pal achter het Sterrebos, ligt een stuw met vis-trap. Het is een mooie omgeving om regelmatig met M. te gaan wandelen, of alleen met Fleur en mijn camera.


Hier is een kleine selectie uit de winterperiode.





Links:

Info Schotse Hooglanders

Info vispassage

Stichting museum Mensinge

maandag 3 mei 2010

Tuin 1

Een van de redenen waarom we dit huis gekocht hebben is de voor ons aantrekkelijke voor- en achtertuin. Op Funda zag het er heel mooi uit. De foto's waren in de lente gemaakt toen de bloesembomen in bloei stonden. Bij de bezichtiging in november scheen er een klein najaarszonnetje na veel regen en wind. De herfst had duidelijk zijn intrede gedaan. Tijdens de overdracht in januari was het volop winter, die zou nog lang duren.....
De tuin is op Japanse manier aangelegd. Vaste ingrediënten naast de borders zijn: stenen, water, heuveltje(s), paadje. In de voortuin een (grind) rivier met brug. Begroeiing: bomen, gesnoeide lage- en hogere heesters, overblijvende planten en veel bodembedekkers.
Bij onze verhuizing in januari lag er sneeuw. Eigenlijk kwam dat wel goed uit: er was veel uit te pakken en in te richten. Voor de tuin moesten we wachten tot eind februari, toen was de sneeuw verdwenen en konden we de "groenen" en "bruinen" voor het eerst zien. Het vroor nog dat het kraakte. 

Nog steeds winter..... 


























Eindelijk is de sneeuw is weg.....




























































Het was wel heel mooi met de sneeuw.....



























































alle foto's: ©2010 Jan Lens - Roden

donderdag 29 april 2010

Midwinter Move

Ons huis is verkocht! We gaan verhuizen, dus werk aan de winkel.

Alles inpakken: meer dan 150 dozen 

De verhuizer komt op 12 januari inladen en op de 13e weer uitladen.

We hoeven dus maar een nachtje in ons nieuwe huis te kamperen met onze hond en katten. 
 


Het weer zat voor de verhuizers niet mee:
ze waren er om 9.30 uur
maar waren wel om 4.30 uur vertrokken
uit Veendam



Het was heel koud......


Op weg naar Roden....
De volgende dag:



....alles weer uitladen....


....en opruimen....



....en dan uitrusten....



....en genieten van de vloerverwarming....

en van onze nieuwe tuin






alle foto's © 2010 Jan Lens - Roden